NEMAPOGON GRANELLA ( ο σκώρος των σιτηρών )

Το λεπιδόπτερο Nemapogon granella, γνωστό και ως  σκώρος των σιτηρών, συναντάται σε όλη τη δυτική Ευρασία αλλά και γενικότερα σε όλο τον κόσμο. Έχει παρατηρηθεί στην Αυστραλία, στη Γαλλία, στη Σλοβενία, στις Η.Π.Α και σε πολλά ακόμη σημεία της υφηλίου. Είναι δυνατόν να εμφανισθεί σε τοπικό ή σε ευρύτερο πεδίο.  Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως απουσιάζει παντελώς από την Ισλανδία.
    Το τέλειο άτομο εμφανίζεται μεταξύ Μαρτίου – Απριλίου έως Σεπτέμβριο. Χαρακτηριστικές είναι οι πτέρυγές του. Το πρώτο ζεύγος εμφανίζει ακανόνιστες, σκουρόχρωμες κηλίδες κατά μήκος του, ενώ η κατάληξή τους είναι πιο σκούρα. Το δεύτερο ζεύγος είναι ακόμη πιο χαρακτηριστικό. Οι κάτω απολήξεις τους παρουσιάζουν πτυχώσεις και  είναι ανισομήκεις, δίνοντας την αίσθηση πως το έντομο έχει κρόσσια! Το άνοιγμα το πτερύγων του είναι 10 – 18 mm.
    Χαρακτηριστικές είναι επίσης και οι νύμφες τους. Οι προνύμφη προετοιμάζοντας τη νύμφωσή της συλλέγει τροφή, την οποία αποξηραίνει ( δίνει την εικόνα μικρών στρογγυλών κόκκων ).  Επίσης καλύπτει με ίνες το κουκούλι, φροντίζοντας η αποξηραμένη τροφή της να είναι εντός των ινών, έτσι ώστε το ακμαίο, αμέσως μετά την μεταμόρφωσή του, μα μπορέσει να τραφεί!
    Η προνύμφη είναι το μόνο στάδιο του εντόμου που κάνει ζημιά. Προσβάλει σπόρους σιτηρών, ψυχανθών, άλευρα, αποξηραμένους  καρπούς, ξηρούς καρπούς,  τρόφιμα και ζωοτροφές.  Σε περιπτώσεις μεγάλης προσβολής, η προσβεβλημένη επιφάνεια καλύπτεται από μετάξινες ίνες.  Οι   προνύμφες   της τελευταίας γενιάς του έτους κατασκευάζουν ένα βομβύκιο με μεταξωτές ίνες συγκεντρώνοντας μέσα σ΄ αυτό τροφή, όπως ακριβώς και στο στάδιο της νύμφωσης, κατασκευάζοντας έτσι ένα  <<τροφικό καταφύγιο >>!
    Έχει 2 – 4 γενεές ανά έτος και διαχειμάζει στο στάδιο της προνύμφης.
Η συστηματική του ταξινόμηση είναι η εξής:
Τάξη: Lepithoptera
Οικογένεια: Tineidae
Γένος: Nemapogon
Γένος: N. Granella
    H καταπολέμησή της μπορεί να γίνει με πυρεθρινοειδή  σκευάσματα.  Ο καλύτερος τρόπος  ( πιο αποτελεσματικός ) είναι η θερμική απεντόμωση, όσον αφορά τους χώρους παραγωγής και αποθήκευσης. Όσον αφορά το τελικό προιόν, η απεντόμωση σε χώρους ελεγχόμενης ατμόσφαιρας είναι ο πλέον ενδεδειγμένος.

Δρ. Τάσος Σαββίδης
Κρηνλιδες Φιλίππων, 01/09/2016